Współpraca w oparciu o kontrakt B2B zyskała już sporo zwolenników w branży IT i staje się coraz bardziej popularna. O różnicach pomiędzy kontraktem a umową o pracę oraz zakładaniu własnej działalności pisaliśmy w poprzednich artykułach. W tym, skupię się na funkcjonowaniu jako niezależny freelancer. Bazując na swoim doświadczeniu – zajmuję się wsparciem takich osób współpracujących z Ework Group – wyjaśnię, jak wygląda charakter codziennej pracy freelancera w branży IT, następnie jakich formalności musi dopełnić każdego miesiąca oraz w jaki sposób szukać nowych zleceń.
Freelancer - kto to jest?
Freelancer - odnoszę wrażenie, że to słowo nie jest znane zbyt dużej liczbie ludzi, zwłaszcza w Polsce. Wciąż tradycyjną formą zatrudnienia w naszym kraju jest umowa o pracę, która i tak niestety nie jest osiągalna dla wszystkich.
Freelancer, tłumacząc z języka angielskiego, to po prostu „wolny strzelec”, choć spotyka się także określenia: „konsultant” czy „kontraktor”. To osoba wykonująca swoje obowiązki w nieco inny sposób niż standardowy pracownik, zatrudniony w oparciu o umowę o pracę. Różni ich wiele, np. poziom swobody w wyborze zadań, ustalania godzin pracy i przede wszystkim miejsca. Freelancer często może pracować zdalnie, we własnym biurze, mieszkaniu lub w każdym innym miejscu, które wydaje mu się do tego odpowiednie. Nieraz, np. pracownicy sektora IT, świadczą usługi z dość egzotycznych miejsc jak np. Karaiby czy kraje Azji Południowo-Wschodniej łącząc przyjemne z pożytecznym.
Wolni strzelcy, niestety czasami mylnie postrzegani są jako osoby, które siedzą w domu i bez nadzoru szefa pracują, jak im się podoba. Jak najbardziej nietrafiony obraz. Nie jest to też osoba siedząca na ławce w parku z laptopem na kolanach. Freelancer to ktoś, kto walczy z czasem i każdego dnia zastanawia się, co będzie robił, jak skończy się jego obecny kontrakt. W dodatku nie ma, ulubionej przez wielu, umowy o pracę, a o swoje składki na ubezpieczenie i emeryturę musi zadbać we własnym zakresie.
Jest wiele dziedzin i branż, gdzie ten model bardzo dobrze funkcjonuje jak np. wspomniana już branża IT, ale nie tylko. Freelancer świetnie sprawdza się również jako: tłumacz, dziennikarz, trener personalny, psycholog czy coach.
Obowiązki freelancera
Bycie freelancerem wiąże się z wieloma obowiązkami. Wymaga nie tylko kreatywności i sprostania wymogom prawnym, ale również systematyczności i dokładności w prawidłowym rozliczeniu się z fiskusem z osiąganych dochodów.
Każdy bowiem, kto osiąga dochody z własnej działalności musi to robić jawnie, w oparciu o podstawę prawną. Podstawę tą może stanowić umowa o pracę, umowa cywilno-prawna (zlecenie, o dzieło) lub zarejestrowana działalność.
Najbardziej popularnym schematem w branży IT wydaje się obecnie model polegający na zakładaniu własnej, jednoosobowej działalności gospodarczej i wystawianiu faktur VAT za każde zrealizowane zlecenie. To wygodny sposób zyskujący sobie coraz więcej symaptyków, także wśród konsultantów Ework Group. Poniżej kilka słów o tym, jak funkcjonować w tym modelu. Zacznijmy od obowiązków.
Podatki i składki
Bardzo ważne jest comiesięczne, terminowe regulowanie składek do ZUS. Przedsiębiorcy, którzy nie zatrudniają pracowników powinni wpłacać składki na konto urzędu do 10 dnia każdego miesiąca.
Kolejny, ważny obowiązek – dotyczący osób osiągających dochody z prowadzonej działalności gospodarczej – wiąże się z odprowadzaniem miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy do Urzędu Skarbowego. Przedsiębiorcy mają obowiązek uiszczania zaliczek miesięcznych w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni (zaliczka za grudzień jest uiszczana w terminie do 20 grudnia roku podatkowego).
Trzecia kwestia to podatek VAT. Przedsiębiorcy podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) muszą pamiętać o obowiązku składania w Urzędzie Skarbowym comiesięcznych deklaracji podatkowych w terminie do 25 dnia każdego miesiąca.
Księgowość
Z powyższego wynika jeszcze jeden podstawowy obowiązek związany z prowadzeniem działalności gospodarczej. Chodzi o księgowość. Można ją prowadzić samodzielnie lub zlecić – najczęściej do biura rachunkowego. To biuro lub my sami pamiętamy o wystawianiu comiesięcznych faktur, na podstawie których otrzymamy wynagrodzenie za wykonaną pracę.
Raportowanie czasu pracy
Świadcząc usługi dla klientów – zwłaszcza tych korporacyjnych – często można spotkać się z wewnętrznymi programami do raportowania czasu pracy. Stwarza to konieczność comiesięcznego podawania ilości przepracowanych godzin. Zaakceptowany i zatwierdzony czas pracy jest podstawą do wystawienia faktury VAT. Jest to dość powszechnie rozwiązanie, ponieważ freelancerzy są często rozliczni za przepracowane godziny.
Rozliczanie wydatków i podróży służbowych
Kolejnym obowiązkiem, który również jest zależny od ustaleń z klientem, jest rozliczanie wydatków i podróży służbowych. Może to nastręczać nieco problemów, ponieważ każda firma stosuje inną politykę w tym zakresie, do której freelancer powinien się dostosować. Na pewno zawsze powinno się pamiętać o zachowaniu ewentualnych paragonów, na podstawie których rozliczymy poniesione koszty.
Harmonogram freelancera
Biorąc pod uwagę wszystkie obowiązki, harmonogram każdego freelancera powinien prezentować się następująco:
- Opłacenie składek ZUS do 10 dnia każdego miesiąca,
- Opłacenie podatku dochodowego do 20 dnia każdego miesiąca,
- Obliczenie deklaracji VAT, a następnie opłacanie VAT do 25 dnia każdego miesiąca,
- Zaportowanie czasu pracy poprzez przesłanie raportu godzinowego za dany miesiąc pod koniec każdego miesiąca,
- Przygotowanie i wysłanie faktury VAT
Jak szukać nowych zleceń?
To najtrudniejsza część pracy freelancera. Od tego, dla kogo pracuje „wolny strzelec”, zależą nie tylko jego dochody, ale także to czy jego wartość jako specjalisty, będzie rosła. Oto kilka spobów jak dać się zauważyć i znaleźć zlecenia, które będą naprawdę dobrze dobrane.
Portale internetowe
Najłatwiejszy sposób to rejestracja na portalach z ofertami pracy dla „wolnych strzelców”, przykładowo: Upwork, Toptal, Guru, Freelancer.
Mimo, że jest to sposób najłatwiejszy, jego efektywność jest relatywnie niska. Jeśli chcesz rozwijać się zawodowo i systematycznie zarabiać więcej, sam powinieneś kontaktować się z firmami, na współpracy z którymi zależy Ci najbardziej.
Social media
Wrzuć na Facebook post o tym, czym się teraz zajmujesz – możesz skorzystać z grup tematycznych skupiających ludzi z danej dziedziny czy branży. Proś o udostępnienia i „lajki”. Jest duża szansa na to, że ktoś wśród bliższych lub dalszych znajomych albo ich znajomych akurat poszukuje osoby z Twoim doświadczeniem. To bardzo popularny dzisiaj sposób nawiązywania kontaktów. Sprawdź sam, to naprawdę działa. Warto mówić ludziom o swojej działalności i nie wstydzić się tego. Nie znasz dnia ani godziny, kiedy ktoś odpowie na Twój post.
Bardzo pomocny może okazać się również LinkedIn. Właściwie może od tego też powinieneś zacząć tworząc swój odpowiednio przygotowany profil. Liczy się wszystko - od atrakcyjnego opisu, przez wyróżnienie ważnych zleceń i klientów, po próbki Twojej pracy i rekomendacje klientów i współpracowników. Musisz sam dać się złapać dobremu klientowi.
Networking
Kolejny sposób to wydarzenia - branżowe i nie. W Twojej okolicy na pewno organizowane są różnego rodzaju eventy: konferencje, szkolenia, warsztaty, fora, meetupy czy śniadania biznesowe. Dobrze posłużą wymianie kontaktów i networkingowi. Bierz wizytówki i działaj! Jak już wspomniane było wcześniej, freelancer, to osoba kreatywna i odważna, biorąca byka za rogi.
Agencja konsultingowa
Być może warto – zwłaszcza na początku kariery, gdy jeszcze nie masz wyrobionej własnej sieci kontaktów – skorzystać z pomocy agencji konsultingowej? Da Ci to możliwość skupienia się na wykonywaniu zleceń dla klientów, podczas gdy agencja zadba o to, abyś otrzymał kolejne zlecenia po zakończeniu aktualnego kontraktu oraz wesprze Cię w formalnościach, rozliczeniach, negocjacjach z klientami oraz będzie dla Ciebie pierwszym punktem kontaktu przy bieżących sprawach. Zawsze sam możesz nawiązać kontakt, przykładowo, w Ework Group najłatwiejszym sposobem jest skorzystanie z MyEwork – platformy, która umożliwi Ci wyszukiwanie nowych zleceń oraz dopasowanie Cię do projektów odpowiadających Twojemu doświadczeniu i zainteresowaniom.
Niezależnie od tego, jaką drogę obierzesz, pamiętaj, że każda okazja, by wyjść naprzeciw ludzi, to dobra droga do pozyskania nowych zleceń i stałych klientów. Nie obawiaj się niczego, tylko idź i mów o sobie. Niech klienci sami Cię znajdą.
Mam nadzieję, że ten artykuł przybliżył Wam kwestie związane z funkcjonowaniem jako freelancer. Wasza przyszłość zawodowa zależy tylko i wyłącznie od Was. To w jaki sposób będziecie działać na rynku również. Życzę powodzenia!
