Eksperci z firmy badawczej Empirica przewidują, że w branży IT, do 2020 roku, w Europie pojawi się ponad 670 000 nowych miejsc pracy — dużo więcej niż dostępnych specjalistów. W latach 2008-2018 liczba zatrudnionych osób wzrosła o 41,4% i wyniosła ponad 12 razy więcej niż wzrost całkowitego zatrudnienia w Unii Europejskiej (3,4%)! Bez dwóch zdań jest to jedna z najszybciej rozwijających się dziedzin — oferuje nie tylko wysokie zarobki, lecz także możliwości rozwoju. Nic dziwnego, że coraz więcej osób myśli o zmianie branży i rozpoczęciu kariery w tym sektorze. Nie jest to jednak tak proste, jak mogłoby się wydawać.
Pracodawcy najczęściej szukają programistów z doświadczeniem, dlatego początkującym coraz trudniej jest znaleźć pierwszą pracę. Popularny boot camp czy kurs niewiele znaczy przy braku doświadczenia komercyjnego. Bardzo często jednak do szerszej narracji nie przebijają się inne stanowiska — niekoniecznie związane ze znajomością JavaScriptu czy Javy — które również są częścią tego świata, a o których niewiele osób spoza branży wie. W tym artykule chciałabym przybliżyć Czytelnikom charakterystykę tych ról. Bardzo wiele z nich to istotne funkcje w zespołach deweloperskich i chociaż nie są to sławni programiści 15k, bez nich nie powstałby żaden produkt. W Ework Group często prowadzimy dla naszych klientów rekrutacje na podobne stanowiska, dlatego dobrze znamy ich specyfikę i wymagania rynku.
Product Owner
To jeden z zawodów, które zyskują na popularności wraz ze zwiększającym się zainteresowaniem Scrumem, o którym pisaliśmy m.in. w tym artykule. Decydując się na pracę nad produktem, należy zadbać o zatrudnienie osoby, która potencjalnie zmaksymalizuje jego wartość. Właściciel produktu (nazywany też czasem Product Managerem) decyduje o tym, nad czym pracują deweloperzy. Nie oznacza to jednak wcale, że jest ich szefem. Jest specjalistą od produktu pod kątem biznesowym — zna konkurencję i wie, jakie rozwiązania będą najlepsze. Na podstawie jego analiz i rekomendacji rozstrzygane są często kwestie sporne. To trudna i wymagająca, ale jednocześnie dająca mnóstwo satysfakcji praca. Trzeba w niej łączyć zmysł analityczny i umiejętność planowania z doskonałymi umiejętnościami miękkimi i zaangażowaniem. PO to pomost, który łączy świat biznesu i użytkowników ze światem deweloperów. Bez wkładu Product Ownera rozwój produktu będzie podążał swoją ścieżką, która na pewno nie będzie optymalna i korzystna biznesowo.
Kompetencje: Jira, narzędzia do flow chartów i wireframeów (takie jak draw.io), umiejętność analizowania konkurencji, doskonałe umiejętności miękkie, znajomość struktury bazy danych.
Scrum Master
Jak sama nazwa wskazuje, Scrum Master działa w firmach, gdzie stosuje się właśnie Scrum w którejkolwiek postaci (najpopularniejsze w Polsce metodyki to m.in. Nexus i SAFe). Scrum Master to osoba, która podobnie jak Product Owner musi żonglować wieloma piłkami naraz. Jest niejako spoiwem zespołu. Mówi się o nim lider służebny (ang. servant leader) - nie wytwarza kodu ani nie wyznacza kierunku rozwoju produktu, dba za to o usuwanie przeszkód i facylitację ceremonii i spotkań. Najważniejszymi cechami Scrum Mastera są doskonała znajomość metodyk i umiejętności miękkie. Pomaga także znajomość narzędzi ułatwiających pracę zespołu (takich jak Jira, Trello czy Redmine). Dobry Scrum Master musi być przede wszystkim proaktywny — dzięki niemu zespół unika mielizn i gładko sunie do celu.
Kompetencje: teoria Scrum (certyfikat PSMI lub pokrewny), Jira (na przykład Agile Team Members) lub inne narzędzia do zarządzania tworzeniem oprogramowania i wersji, teorie związane z Agile, wcześniejsze doświadczenie w pracy w firmie produkującej software — niekoniecznie na takim stanowisku.
Tester
Osoba, która chce zostać testerem musi być gotowa między innymi na: tworzenie scenariuszy i przypadków testowych, przeprowadzanie testów, opracowywanie dokumentacji, raportowanie błędów i bliską współpracę z programistami. To zawód ze stosunkowo niskim progiem wejścia i bardzo ciekawymi możliwościami rozwoju. Zaczyna się zazwyczaj jako tester manualny, ale jeśli ktoś podszkoli się w testach automatycznych, na przykład z użyciem Selenium, może liczyć na świetne zarobki i mnóstwo ofert.
Kompetencje: certyfikat ISTQB, dokładność i szczegółowość, umiejętność pracy w zespole i szybkość uczenia się, bo każdy projekt wymaga innego zestawu narzędzi.
Data Scientist/Business Analyst
Kariera idealna dla osób, które mają przysłowiową smykałkę do liczb. Wraz z rozwojem Big Data gwałtownie rośnie zapotrzebowanie na osoby, które potrafią czyścić, opracowywać i prezentować duże zbiory danych. Tego rodzaju praca wymaga sporej precyzji i znajomości wielu nowoczesnych narzędzi. Pracodawcy najczęściej oczekują: znajomości Pythona wymiennie z językiem R, Tableau, Power BI i pogodzenia umiejętności analitycznych ze znajomością biznesu. Wykresy z Excela odchodzą do lamusa i nowoczesny sposób raportowania i analiz spoczywa właśnie na osobach zajmujących się Data Science. Tacy specjaliści są poszukiwani nie tylko w branży IT — bardzo duże zapotrzebowanie zgłaszają również sektor finansowy, czy ten związany z digital marketingiem i mediami.
Kompetencje: Python lub R, Power BI, Tableau, statystyka, GIT, SQL, zagadnienia z obszaru Machine Learning i AI.
Project Manager
Chociaż bardzo wiele firm rezygnuje z PM’ów na rzecz bardziej zwinnej struktury, to w dużych projektach, zwłaszcza z działami sprzedaży i implementacji, ta funkcja ciągle jest nieodzowna. Chociaż wcześniejsze doświadczenie w branży IT pomaga, nie jest ono niezbędne, by rozpocząć pracę na stanowisku Junior Project Managera. Dla tego specjalisty najważniejsza jest doskonała umiejętność planowania i egzekucji - patrząc na ogromny wykres Gantta z setkami zależnych od siebie zadań dobry PM będzie orientował się w gąszczu zależności i pilnował terminowości. Dobry PM to strażnik terminów i wymagań — dzięki niemu projekt zostanie dostarczony w ustalonym czasie i kształcie.
Kompetencje: MS Project, Jira (pluginy do PPM Managementu), doskonała znajomość MS Office 365, certyfikaty PRINCE i PMI, opcjonalnie Agile Management.
UX/UI designer
Jeśli masz oko do szczegółów i estetyki, a jeszcze lepiej znasz programy graficzne, warto rozważyć jedną z tych dwóch ścieżek. Kiedy powstaje oprogramowanie, musi ono przypaść do gustu użytkownikom również pod kątem wizualnym i użytkowym, nie tylko technicznym. W serialu Silicone Valley właściciel firmy wypuszcza demo, które zbiera świetne recenzje… wśród jego znajomych programistów z Doliny Krzemowej. Okazuje się, że klienci nie rozumieją skomplikowanego i brzydkiego systemu, niezależnie od jego innowacyjności. UX/UI podpowie, jak najlepiej poradzić sobie w sytuacji, kiedy nie wiemy, gdzie umieścić guzik i co na nim napisać. Nie pozwoli na dodawanie rzeczy, które z punktu widzenia użytkownika nie mają sensu - jest więc głosem właśnie tych ostatnich. Pomaga zespołom deweloperskim tworząc makiety, projektując szablony e-mail czy różnego rodzaju propozycje wizualne. To stanowisko wymaga sporej wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz nieustannego dokształcania się, bo trendy w user experience i oczekiwania użytkowników zmieniają się bardzo dynamicznie. Należy jednocześnie podkreślić, że grafik i UX-owiec to dwie zupełnie różne kariery, ale łączy je podejście do użytkownika i estetyki.
Kompetencje: Axure, Sketch, Figma, dobre praktyki w designie.
Podsumowując, branża IT jest bardzo rozległa i można znaleźć w niej miejsce dla siebie, nawet, jeśli nie będzie to powiązane z umiejętnością pisania kodu. W artykule przedstawiłam sylwetki różnych zawodów: od mocno technicznego Analityka, poprzez skupionych na współpracy z zespołem deweloperskim Scrum Mastera i Product Ownera, aż po kreatywne stanowisko UX/UI designera i testerów. Powyższe przykłady pokazują, że jest wiele obszarów, w których osoby myślące o zmianie ścieżki kariery potencjalnie się odnajdą — zawsze jednak wymaga to mnóstwa pracy i nieustannego doszkalania się. Nagrodą za wysiłek jest współtworzenie produktów w branży, która zmienia świat i nasz sposób jego postrzegania.
